Aantal vrijwilligers daalt, Oranjefonds start maatjescampagne

Oranje Fonds start deze week haar maatjes-campagne in een tijd waarin maatjes meer dan ooit nodig zijn: volgens recente CBS cijfers voelde 32% van de Nederlanders zich eenzaam in 2021, met name jongeren. Ook ziet het Fonds dat het aantal vrijwilligers dat zich inzet voor een ander daalt, en nog niet terug is op het niveau van vóór corona. Daarom wil het Oranje Fonds via haar campagne duidelijk maken wat het kan betekenen voor de ander, maar vooral voor jezelf, om maatje te worden.

In 2021 gaf 39 procent van de bevolking van 15 jaar of ouder aan zich minstens één keer per jaar als vrijwilliger ingezet te hebben voor een organisatie of vereniging. Er is sprake van een daling ten opzichte van de voorgaande jaren. Tussen 2012 en 2019 (vóór corona) was dat gemiddeld 49 procent, in 2020 (eerste coronajaar) was 44 procent actief als vrijwilliger. Vooral het aandeel dat in de afgelopen vier weken vrijwilligers werk deed is relatief sterk gedaald van 30 procent in voorgaande jaren tot respectievelijk 21 en 22 procent in 2020 en 2021. In 2021 waren er vooral minder vrijwilligers voor scholen, jeugdwerk en culturele organisaties. Deze daling kan deels het gevolg zijn van corona. Immers, veel vrijwilligerswerk was niet mogelijk door de maatregelen. Lees meer in het CBS-onderzoek Vrijwilligerswerk 2021. 

Daling aantal vrijwilligers
Volgens onderzoek van Centraal Bureau voor de Statistiek stijgt het aantal mensen dat zich eenzaam voelt en daalt het aantal vrijwilligers in Nederland. In 2021 zette 39 % van de bevolking zich vrijwillig in. Voor de pandemie was dat hoger, tussen 44% en zelfs 49 %. Ondertussen worden er alleen al via het Oranje Fonds al 57.458 maatjes gezocht via www.maatjesgezocht.nl.

Vrijwilliger zijn doet iets met je
De daling van het aantal vrijwilligers is mede de  reden voor het Oranje Fonds om de campagne dit jaar te richten op wat maatje zijn voor jou als mens kan betekenen.  “Vrijwilliger zijn doet écht iets met je. Wat dat is, moet je vooral zelf ervaren. Het opent een nieuwe wereld en je ontmoet nieuwe mensen. Je doet het niet alleen voor de ander maar zeker ook voor jezelf. Daarom zou ik iedereen willen aanraden eens te kijken op maatjesgezocht.nl,” aldus Sandra Jetten.

Het Oranje Fonds zet zich het hele jaar in om vrijwilligers te werven die maatje willen worden in 2021 (tijdens de pandemie) hebben ruim 8.000 mensen zich aangemeld als maatje. Organisaties melden hun maatjesactiviteiten aan op het platform en zoeken maatjes voor mensen die daar behoefte aan hebben.

Cijfers CBS onderzoek Vrijwilligerswerk 2021
De meeste vrijwilligers zetten zich, net als in voorgaande jaren, in voor sportverenigingen, verzorging, scholen, jeugdwerk en levensbeschouwelijke organisaties. Gemiddeld besteedden vrijwilligers iets meer dan 4 uur per week aan vrijwilligerswerk. Vergeleken met 2020 waren er minder vrijwilligers in 2021 actief, maar het aandeel vrijwilligers dat 1 tot 3 uur vrijwilligerswerk deed was hoger in 2021 en het aandeel dat minder dan één uur vrijwilligerswerk deed was lager. 

Er zijn verschillen tussen bevolkingsgroepen:

• Vrijwilligers zijn vaker te vinden onder de middelbare leeftijdsgroepen dan onder de jongere en oudere leeftijdsgroepen.
• Vrouwen en mannen doen even vaak vrijwilligerswerk. Wel verschillen mannen en vrouwen naar het soort organisatie waarvoor ze het vrijwilligerswerk doen: vrouwen zijn ongeveer twee keer zo vaak als mannen actief in de verzorging en voor een school, terwijl mannen bijvoorbeeld vaker vrijwilliger zijn bij sportverenigingen.
• Mensen met een hoog onderwijsniveau en een hoog huishoudensinkomen zijn vaker vrijwilliger dan mensen met een lager onderwijsniveau en een laag huishoudensinkomen.
• Mensen met een Nederlandse achtergrond zijn vaker vrijwilliger dan degenen met een migratieachtergrond.
• Verschillen zijn ook te zien tussen personen die zich al dan niet rekenen tot een kerkelijke gezindte. Mensen die behoren tot een kerkelijke gezindte of levensbeschouwelijke groepering zijn vaker actief als vrijwilliger dan mensen zonder denominatie.
• Inwoners van niet of weinig stedelijke woongemeenten zijn vaker vrijwilliger dan degenen in (zeer) sterk stedelijke woongemeenten.