door Diana van den Eijnden
Reageren? Mail ons, of reageer via Twitter, Facebook of Linkedin.
Ook een bijdrage schrijven voor De Dikke Blauwe? Klik dan hier.
Lees dit blog zeker als je wel op zoek bent naar vrijwilligers, natuurlijk geef ik naast levendige voorbeelden van hoe het niet moet ook waardevolle tips hoe je wél nieuwe vrijwilligers vindt en bindt.
Ben je al nieuwsgierig? Pas op: lezen is niet zonder risico, je kunt zo je eigen methode ertussen zien staan!
1. De spring-op-ons-zinkend-schipmethode
De eerste tip is er eentje die ik jaren geleden geleerd heb. Hij werkt als een tierelier als je vrijwilligers buiten de deur wilt houden! Niks menselijks is mij vreemd. Ik werkte als sociaal cultureel werker met kinderen in Tongelre en wilde ouders betrekken bij de activiteit die ik op woensdagmiddag organiseerde.Ik maakte flyers en vroeg ouders aan te sluiten. Dat werkte niet. Dus ging ik over op grof geschut: als jullie niet mee komen helpen, kan de woensdagmiddagclub niet meer bestaan. Dat werkte nog minder. Want wat zei ik: dit vrijwilligerswerk is zo stom, dat niemand het wil doen. Het heeft totaal geen voordelen voor jou, maar iemand moet het doen. En als jij je niet opoffert, stoppen we met deze activiteit.
Een paar maanden geleden, door mijn LinkedIn feed scrollend op de bank, kreeg deze methode eindelijk een naam door de blog van David Wijnperle. Ik lachte een lach van herkenning. Fijn als dingen een naam hebben!
Ken je vrijwilliger en ken jezelf
Nu geef ik alweer jaren adviezen en workshops aan organisaties over het vinden van vrijwilligers. De spring-op-ons-zinkend-schip-methode zit niet in dat repertoire. Wat wel?- Weet wat jouw potentiële vrijwilliger wil en zorg dat jij het te bieden hebt. Wie is jouw vrijwilliger? Zorg dat je weet wat hij wil van vrijwilligerswerk. Wil hij iets leren? Wil hij bijdragen in de oplossing van een probleem dat hem aan het hart gaat? Wil hij nieuwe mensen leren kennen? Wil hij zijn werkervaring uitbreiden? Wil hij zijn talenten inzetten? Of toch iets anders?
- Weet wat de vrijwilliger terug krijgt voor het vrijwilligerswerk. En denk er wat langer over na. Elke organisatie zegt al gauw dat ‘werken in een leuk team’ een voordeel voor de vrijwilliger is. Ik ken geen team dat van zichzelf zegt dat het niet leuk is. Dus zegt het niet meer zoveel. Wat maakt jouw organisatie uniek? Waarom wil die vrijwilliger juist bij jou vrijwilligerswerk doen?
- Check je vraag vanuit het perspectief van de vrijwilliger. Of laat je vraag of vacature even checken door iemand die zich in kan leven in de persoon die je zoekt. Is het iets waar je “Ja” op wilt zeggen.
2. De alles-of-niksmethode
Jouw vraag is belangrijk, want je wilt een doel bereiken en daar heb je vrijwilligers voor nodig. Iemand die trouw is, elke week beschikbaar en over de kwaliteiten beschikt die je nodig hebt. Iemand die de waarden van jouw organisatie onderschrijft en uitdraagt, die zelfstandig kan werken en goed samen kan werken.Vaker dan je denkt, krijg ik vrijwilligersvacatures onder mijn neus die behoorlijk intimiderend zijn. Natuurlijk, je mag alles vragen. Vragen staat per slot van rekening vrij. Toch kun je te veel vragen. Echt, je schrikt iemand gemakkelijk af met een vacature van 8 uur in de week als duizendpoot. Mij in elk geval! Ook al draag ik je organisatie en de doelen die jullie willen bereiken een warm hart toe.
De telefoon gaat, een nummer wat je niet kent. Je neemt op 'Goedemiddag, met Natasja van vrijwilligersorganisatie De Helpende Handen.' En ja, het is gebeurd. Je ideale vrijwilliger aan de lijn. Een actieve dame met ruime ervaring en zelfs opleiding in jouw vakgebied! Wauw, een schot in de roos, ze volgt jullie organisatie al jaren en zou graag een bijdrage willen leveren aan jullie doelen. Je staat op het punt een gat in de lucht te springen, als ze zegt: 'Ik kan alleen niet op het tijdstip dat jullie vragen en ben niet elke week beschikbaar.'
Wat heb je echt nodig?
Maar wat heb je écht nodig? Wie kun jij een kans bieden? Iemand die betrokken is bij jouw organisatie, kan nieuwe vaardigheden leren. Iemand die niet wekelijks beschikbaar is, kan zijn tijd flexibel inzetten. Op de klus voor wie je iemand zoekt, maar mogelijk heb je ook een andere klus. Mogelijk kun je zelfs iemand op projectbasis inzetten, voor een afgeronde klus van bijvoorbeeld 6 weken. Hoe kun je in jouw organisatie de energie die deze dame heeft inzetten? Denk er eens over na de volgende keer dat deze energie zich aanbiedt!Bovendien, iemand vragen voor een kleine klus is een goede methode om je groep vrijwilligers groter te maken. Zo kan hij je organisatie leren kennen, de mensen leren kennen, je activiteiten van binnenuit leren kennen. Misschien mag je hem ook nog eens vragen voor iets anders, zo beginnen de meeste mensen aan hun vrijwilligerswerk. Ze binden zich aan je organisatie en zijn later bereid om meer tijd en energie te investeren.
3. De zo-doen-we-dat-nou-eenmaalmethode
Diversiteit is natuurlijk een jeukwoord. Pfoeoeoeoe, daar gaan we weer!Want mensen die anders zijn, brengen nieuwe ideeën mee. Een veelgestelde vraag: wil je me helpen met verjonging van ons vrijwilligersbestand. Ik raak dan altijd een beetje in paniek.
Een ziekenhuis ergens in het land, op zoek naar vrijwilligers (je snapt het inmiddels). Een leuke jonge dame, net van het VWO, neemt een tussenjaar. Ze weet nog niet precies wat ze wil gaan studeren en neemt het jaar om zichzelf te leren kennen door onder andere vrijwilligerswerk te doen. Ze ziet de vacature in de vrijwilligersvacaturebank in haar woonplaats. Het trekt haar, ze wil graag iets betekenen voor een ander en wil dat doen in persoonlijk contact. Bovendien biedt het haar een kijkje in de ziekenhuiswereld, misschien is dat iets voor haar! Na een intake gesprek kan ze meteen beginnen. Haar team bestaat voornamelijk uit gepensioneerde dames. Deze dames hebben een mening over jongeren en delen die graag met haar. Net iets te graag. Jongeren hebben niks meer voor een ander over en denken alleen aan zichzelf. Ook zij, zij is hier om iets te leren, niet puur voor de ander, is het oordeel van de dames. Elk voorstel wat zij doet om de dienstverlening te verbeteren, wordt bruut van tafel geveegd door middel van de gevleugelde woorden: 'Zo doen we het hier altijd al.' Jij mag raden hoe lang deze vrijwilliger bleef!
Als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg. Een cliché. En waar.
Veel organisaties doen wat ze al jaren doen. Vergaderen is bijvoorbeeld erg populair. Maar bij veel mensen – ik noem bijvoorbeeld jongeren – is het toch minder in trek. Vrijwilligers zijn bij een aantal initiatieven verplicht om maandelijks (of zelfs vaker) mee te vergaderen. Natuurlijk, soms is dat nodig, maar vaak genoeg is er ook een andere oplossing. Want, kun je ook een e-mail sturen met de informatie? En moet echt ie-der-een mee vergaderen of kun je het met een paar vergadertijgers ook af en laat je de doeners doen waar zij goed in zijn. Welke verplichtingen kunnen bij jullie op de schop om de drempel voor vrijwilligers lager te maken?
En mijn favoriete: in Eindhoven wonen veel internationals. Amerikanen, Aziaten, Europeanen, Afrikanen en ga zo maar door. Vrijwilligerswerk doen is voor hen natuurlijk een perfecte kans om onderdeel uit te maken van de Nederlandse samenleving. Dit vraagt wel een open blik van de organisatie. Kan iemand die Engels spreekt, maar geen Nederlands, iets betekenen voor jouw organisatie? Ik weet bijna zeker van wel, je moet alleen even verder kijken. Het levert je een gemotiveerde vrijwilliger op, kennis van een andere cultuur en hoe het werk er in zijn land uitziet. Zo leer je nog eens wat!
De kleine lettertjes bij deze tip: als iemand een werkvergunning nodig heeft om te mogen werken in Nederland, geldt dat ook voor vrijwilligerswerk. Dit probleem los je eenvoudig op door een vrijwilligersverklaring aan te vragen bij het UWV. Daar help ik je graag bij!
4. De tijd-is-kostbaarmethode
Je hebt het druk! Je hebt dus meer vrijwilligers nodig. En wel NU.Zo gezegd, zo gedaan. Je zet je computer aan en klapt even gauw een vacature in de digitale vacaturebank van Eindhoven Doet. Klaar. Laat die vrijwilligers maar komen.
Hey, ik snap het. Mijn werk is adviseur vrijwillige inzet. Ik houd me de hele dag, elke dag bezig met vrijwillige inzet. En jij, jij hebt andere dingen aan je hoofd. Jij wilt armoede de wereld uit helpen, geld inzamelen voor kankeronderzoek, kinderen stimuleren in hun ontwikkeling, een vet evenement neerzetten of al die andere ontzettend bewonderenswaardige doelen die de Eindhovense organisaties nastreven. Dus die vrijwilligers moeten komen, en wel het liefst gewoon op die vacature die jij in vijf minuutjes online hebt gezet.
Wat je aandacht geeft…
Maar net zoals jouw tijd kostbaar is, is de tijd van jouw nieuwe vrijwilliger ook kostbaar. Die geeft hij niet zomaar weg. Dus je moet investeren om te kunnen profiteren. Je moet zaaien voor je kunt oogsten. En helaas, dat kost tijd. Investeer in je ambassadeurs: je deelnemers, je donateurs, je eenmalige vrijwilligers, maatschappelijke stagiaires, je samenwerkingspartners. En je huidige vrijwilligers! Ik geloof heilig in de stelling: 'Wie goed voor zijn vrijwilligers zorgt, hoeft nooit te werven'. Als je vrijwilligers in hun netwerk zoeken naar nieuwe vrijwilligers, heb je de meeste garantie op succes!
Wees zichtbaar, online en offline. Maak gebruik van kansen om potentiële vrijwilligers te ontmoeten. Sta open voor iedereen die betrokkenheid heeft bij jouw organisatie. Zorg voor een netwerk om je organisatie en je hoeft nooit meer te zoeken.
5. De wat-doe-jij-hier-methode
Heb je nu toch een vrijwilliger die zich voor jouw organisatie in wil gaan zetten? Geen zorgen, je hebt nog mogelijkheden genoeg om hem buiten de deur te houden!Zo ging ik bijvoorbeeld naar een organisatie voor een eenmalige klus. Nou, een klus was het. Ik kon om te beginnen niet vinden waar ik moest zijn. In het enorme gebouw, wist ook niemand waar ik heen moest. Uiteindelijk kwam ik, in een van de gangen waar ik doorheen zwierf, de dame waar ik me moest melden tegen, toevallig. De volgende verrassing was dat in het lokaal waar de activiteit plaatsvond, nog niets klaarstond. De dame in kwestie was al weer weg. Ik ben maar begonnen om met tafels te schuiven. Niemand had tijd om me welkom te heten, niemand bood me iets te drinken aan. Ik voelde me niet welkom, niet gewaardeerd.
Ook mijn goede vriendin Mieke wilde vrijwilligerswerk doen. Met haar horeca ervaring en interesse in de doelgroep van de organisatie die ik haar tipte, was ze de perfecte kandidaat als barvrijwilliger. Ze had zin in haar eerste avond! Met haar makkelijke gympen, leukste blouse, haren op een praktische staart, ging ze naar de organisatie om ingewerkt te worden. John, de vrijwilliger die haar inwerkte, was blijkbaar niet gelukkig met de gang van zaken in de organisatie. De hele avond hoorde zij hoe slecht de roosters geregeld waren, wat voor een #~%*! vent de vrijwilligerscoördinator was en meer van dat soort klachten. De organisatie belde me later om te vertellen dat vrijwilligers echt onbetrouwbare mensen waren; na één keer kwamen ze nooit meer terug. Misschien lach je nu en dat snap ik ook best, maar ik verzin het niet, ik zou het niet eens kunnen…
Een warm welkom
Wil je wel een warm welkom geven? Let eens op onderstaande:- Zorg dat je nieuwe vrijwilliger weet waar hij moet zijn en niet hoeft te zoeken. Het is al spannend genoeg voor de meeste mensen, zo’n eerste kennismaking.
- Zorg voor wat te drinken en neem de tijd om kennis te maken (als je dat al niet gedaan hebt bij het intake gesprek). Vertel iets over de organisatie en over jezelf.
- Zorg dat de nieuwe vrijwilliger weet wat hij kan doen en wat van hem verwacht wordt. Niets zo vervelend als steeds te moeten vragen wat je kunt doen en je niet competent voelen. Zorg voor een maatje, zodat hij mee kan kijken en mee kan doen.
Zorg voor een fijne sfeer. Het lijkt vanzelfsprekend, maar als jij gestrest bent in de waan van de dag en je straalt dat uit, voelt de nieuwe vrijwilliger zich al snel te veel.
Meer leren?
Wil je meer weten over werken met vrijwilligers? Neem gerust contact met me op! Via mail, LinkedIn of Facebook.Of neem deel aan een van de trainingen die ik geef. Ze zijn GRATIS voor organisaties in Eindhoven die met vrijwilligers werken. Ik vind het superleuk om je te ontmoeten.
Zo kun je op 5 november aan de workshop Vrijwilligers werven, maar dan anders, waar je nieuwe manieren leert om vrijwilligers te werven. Zie ik je dan?
Dit artikel verscheen eerder op Eindhoven Doet